40حدیث -رازطولانی عمر
در میان پیروان ادیان بزرگ، مسلمانان، خاصه شیعیان، همواره این امتیاز ویژه را داشته و دارند که افزون بر کتاب آسمانی قرآن، از آبشخور دریای بی کرانه ی دیگری برخوردارند و این زلال همیشه جاری، هماره در کوران و تاریکنای زندگی، چراغ راه رشد و بالندگیشان بوده است، سخنانی گرانسنگ و انسان ساز از موسس مکتب جاوید اسلام، حضرت ختمی مرتبت (ص) و خاندان گرانمایه اش (ع).
راویان و حدیث پژوهان مسلمان از همان سده های نخستین طلوع اسلام در حفظ و پاسداری از این میراث پر ارج سعی وافر داشته اند. از همین روی یکی از سنت های حسنه ای که از دیرباز تا کنون در میان محدثان و دانشمندان اسلامی جریان داشته سنت نیکوی چهل حدیث نگاری است.
چنین می نماید که دانشمندان اسلامی در پاسداشت این سنت دیرینه ملهم از روایت درربار نبوی بوده اند که فرمود: من حفظ من امتی اربعین حدیثا مما یحتاجون الیه من امر دینهم، بعثه الله یوم القیامه فقیها عالما. (خصال، الصدوق،319-302)
هر کس از امت من چهل حدیث از احادیث دینی مورد نیاز جامعه را حفظ کند خداوند متعال او را در روز قیامت به عنوان فقیه و دانشمند محشور خواهد کرد .»
چهل حدیث
1- پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
یَابْنَ آدَمَ! اِبْرِرْ واِلدَیْکَ وَ صِلْ رَحِمَکَ، یُیَسَّر لَکَ یُسْرُکَ وَ یُمَدَّ لَکَ فی عُمْرِکَ و اَطِع رَبَّکَ تُسَّمی عاقِلاً و لا تَعصَهُ تُسَمّی جاهِلاً ؛1
ای فرزند آدم! به پدر و مادرت نیکی کن و صله رحم داشته باش تا خداوند، کارت را آسان و عمرت را طولانی بگرداند. پروردگارت را فرمان ببر تا خردمند به شمار آیی و از او نافرمانی نکن که نادان شمرده میشوی. الفردوس، ج 5، ص 282، ح 8190 .
2-امام علی علیهالسلام :
بَرَکَةُ الْعُمْرِ فی حُسْنِ العَمَلِ ؛ برکت عمر در خوب انجام دادنِ کارهاست. غررالحکم ، ح 4434 .
3-امام صادق علیهالسلام :
لا تَدَع زیارَةَ الحُسَیْنِ بْنِ عَلیّ علیهالسلام و مُر اَصحابَکَ بِذالِکَ، یَمُدُّ اللّهُ فی عُمْرِکَ و یَزیدُ اللّهُ فی رِزقِکَ و یُحییکَ اللّهُ سَعیدا و لاتَموتُ اِلاّ سَعیدا و یَکتُبکَ سَعیدا؛
زیارت امام حسین علیهالسلام را رها نکن و دوستان خود را هم به آن سفارش کن، که در این صورت، خداوند عمرت را طولانی و روزیات را زیاد میکند و زندگیات را همراه با سعادت میکند و جز سعادتمند نمیمیری و نام تو را در شمار سعادتمندان، ثبت میکند. کامل الزیارات، ص 286.
4-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
مَنْ اُلْهِمَ الصِّدْقَ فی کَلامِهِ وَ الاِْنْصافَ مِنْ نَفْسِهِ وَ بِرَّ والِدَیْهِ وَ وَصلَ رَحِمِهِ، اُنْسِیءَ لَهُ فی اَجَلُهُ وَ وُسِّعَ عَلَیْهِ فی رِزْقِهِ وَ مُتِّعَ بِعَقْلِهِ وَ لُـقِّنَ حُجَّتَهُ وَقْتَ مُساءَلَتِهِ ؛
به هر کس، راستگویی در گفتار، انصاف در رفتار، نیکی به والدین و صله رحم الهام شود، اجلش به تأخیر میافتد، روزیش زیاد میگردد، از عقلش بهرهمند میشود و هنگام سئوال [مأموران الهی] پاسخ لازم به او تلقین میگردد. اعلام الدین ، ص 265 .
5-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
اَرْبَعةٌ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ: اَلتَّزویجُ بِالاَْبْکارِ، وَ الاِْغْتِسالُ بِالْماءِ الحارِّ وَ النَّوْمُ عَلَی الْیَسارِ وَاَکْلُ التُّفاحِ بِالاَْسْحارِ ؛
چهار چیز، بر عمر میافزایند: ازدواج با دختران، شستشو با آب گرم، خوابیدن بر شانه چپ و خوردن سیب در سحرگاهان. مواعظ العددیه ، ص 211.
6-امام صادق علیهالسلام :
مَنْ حَسُنَ بِرُّهُ بِاَهْلِهِ زادَ اللّهُ فی عُمُرِهِ ؛
هر کس به شایستگی در حقّ خانوادهاش نیکی کند، خداوند بر عمرش میافزاید. کافی ، ج 8، ص 219، ح 269 .
7-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
مَنْ وَلیَ مِنْ اُمورِ الْمُسْلِمینَ شَیْئا فَحَسُنَتْ سیرَتُهُ رُزِقَ الْهَیْبَةَ فی قُلوبِهِمْ... وَ اِذا عَدَلَ فیهِمْ مُدَّ فی عُمُرِهِ ؛
هر کس اداره بخشی از امور مسلمانان را بر عهده بگیرد و رفتارش خوب باشد، در دلهای آنان هیبت مییابد... و اگر در میان آنان به عدالت رفتار کند، عمرش افزون میگردد. ذیل تاریخ بغداد ، ج 2، ص 136، ح 419 .
8-امام صادق علیهالسلام :
اِنْ اَحْبَبْتَ اَنْ یَزیدَ اللّهُ فی عُمُرِکَ فَسُرَّ اَبَـوَیْکَ
اگر دوست داری که خداوند عمرت را زیاد کند، پدر و مادرت را شاد کن. بحارالأنوار ، ج 74 ، ص 81 ، ح 84 .
9-امام صادق علیهالسلام :
تَجَنَّـبُوا الْبَوائِقَ یُمَدَّ لَکُمْ فِی الاَْعْمارِ؛ از فتنهها و بدیها کناره بگیرید، تا عمرتان طولانی شود .
عیون أخبار الرضا علیهالسلام ، ج 2، ص 40، ح 90.
10-امام صادق علیهالسلام :
اِغْسِلُوا اَیْدیَکُمْ قَبْلَ الطَّعامِ وَ بَعْدَهُ فَاِنَّهُ یَنْفِی الْفَقْرَ وَ یَزیدُ فِی الْعُمُرِ؛
دستهایتان را قبل و بعد از غذا خوردن بشویید، که فقر را میبَرَد و بر عمر میافزاید. محاسن ، ج 2، ص 202، ح 1594 .
11-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
مَنْ اَرادَ الْـبَقاءَ و لا بَقاءَ: فَلْیُباکِرِ الْغَداءَ وَلْیُجَوِّدِ الْحِذاءَ وَلْیُخَفَّفِ الرِّداءَ وَلْیُقِلَّ مُجامَعَةَ النِّساءِ. قیلَ یا رَسولَ اللّهِ وَ ما خِفَّةُ الرِّداءِ؟ قالَ: قِلَّةُ الدَّیْنَ ؛
هر کس ماندگاری میخواهد ـ و البته ماندگاری [ابدی] وجود ندارد ـ باید صبحانه را زودتر بخورد، کفش مناسب بپوشد، ردای (بالاپوش) خود را سبک کند و کمتر با زنان بیامیزد. پرسیدند: ای پیامبر خدا! سبک بودن رَدا به چیست؟ فرمودند: به کم بودنِ بدهی. من لایحضره الفقیه ، ج 3، ص 555، ح 4902 .
12-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
کانَ فی ما اَعْطَی اللّهُ تَعالی مُوسی فِی الاَْلْواحِ... اُشْکُرْ لی وَ لِوالِدَیْکَ اَقِکَ الْمَتالِفَ وَ اُنـْسِیءْ لَکَ فی عُمُرِکَ وَ اُحْیِیکَ حَیاةً طَیِّـبَةً وَ اَقْلَبَکَ اِلی خَیْرٍِ مِنْها؛
در آنچه خدای متعال در «الواح» به موسی علیهالسلام داد، از جمله چنین بود:... مرا و پدر و مادرت را سپاسگزاری کن، تا از نابود شدنها حفظت کنم و اجلت را به تأخیر بیندازم و به تو زندگیای پاک ببخشم و تو را از این زندگی به سوی بهتر از آن، ببرم. تاریخ دمشق ، ج 61، ص 128.
13-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
طوبی لِمَنْ طالَ عُمْرُهُ وَ حَسُنَ عَمَلُهُ فَحَسُنَ مُنْقَلَبُهُ اِذْ رَضیَ عَنْهُ رَبُّهُ وَ وَیْلٌ لِمَنْ طالَ عُمْرُهُ وَ ساءَ عَمَلُهُ وَ ساءَ مُنْقَلَبُهُ اِذْ سَخِطَ عَلَیْهِ رَبُّهُ؛
خوشا به سعادت کسی که عمرش طولانی و کردارش خوب باشد. چنین کسی عاقبتش خوب است؛ زیرا پروردگارش از او راضی است. و وای بر کسی که عمرش طولانی و کردارش بد باشد. چنین کسی عاقبتش بد است؛ چرا که پروردگارش از او ناراضی است. بحارالأنوار، ج 69، ص 400، ح 95.
اگر دوست داری که خداوند عمرت را زیاد کند، پدر و مادرت را شاد کن
پ14-یامبر صلیاللهعلیهوآله :
اِذا غَضِبَ اللّهُ تَعالی عَلی اُمَّةٍ ثُمَّ لَمْ یُنزِل بِهَا العَذابَ غَلَت اَسْعارُها و قَصُرَتْ أعْمارُها و لَم یَربَح تُجّارُها و لَم تَزکُ ثِمارُها و لَم تَغْزُر اَنـْهارُها و حُبِسَ عَنها اَمطارُها و سُلِّطَ عَلَیْها اَشرارُها؛
هرگاه خداوند متعال بر مردمی خشم بگیرد و بر ایشان عذاب نفرستد، اجناس آنها گران و عمرشان کوتاه میشود، بازرگانان آنها سود نمیبرند، میوههایشان سالم نمیماند، رودخانههای آنها پر آب نمیگردد، باران از آنها دریغ میشود و بَدان آنان بر ایشان مسلّط میگردند. من لایحضره الفقیه، ج 1، ص 524، ح 1489.
15-امام صادق علیهالسلام :
ثَلاثَةٌ اِنْ یَعْلَمُهنَّ الْمُؤمِنُ کانَتْ زیادَةً فی عُمُرِهِ وَ بَقاءَ النِّعْمَةِ عَلَیْهِ: تَطْویلُهُ فی رُکوعِهِ وَ سجودِهِ فی صلاتِهِ وَ تَطْویلُهُ لِجلوسِهِ عَلی طَعامِهِ اِذا اَطْعَمَ عَلی مائِدَتِهِ وَ اصْطِناعُهُ الْمَعْروفَ اِلی اَهْلِهِ؛
سه چیز است که اگر مؤمن از آنها مطلع شود، باعث طول عمر و دوام بهرهمندی او از نعمتها میشود: طول دادن رکوع و سجده، زیاد نشستن بر سر سفرهای که در آن دیگران را اطعام میکند و خوش رفتاریاش با خانواده. کافی، ج 4، ص 49، ح 15.
16-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
مَوْتُ الاِْنْسانِ بِالذُّنوبِ اَکْثَرُ مِنْ مَوْتِهِ بِالاَْجَلِ وَ حَیاتُهُ بِالبِرِّ اَکْثَرُ مِنْ حَیاتِهِ بِالْعُمُرِ؛
مرگ انسانها در نتیجه گناهان، بیشتر از مرگ آنها در نتیجه فرا رسیدنِ اَجَل است و زنده ماندن انسانها در نتیجه نیکیهایشان، بیشتر از زندگی کردنشان به خاطر باقی بودنِ عمر است. مکارم الاخلاق، ص 362.
17-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
اِنَّ الْقَوْمَ لَیَکونونَ فَجَرَةً وَ لا یَکونونَ بَرَرَةً فَیَصِلونَ اَرْحامَهُمْ فَتَنْمی اَمْوالُهُمْ وَ تَطولُ اَعْمارُهُمْ فَکَیْفَ اِذا کانوا اَبرارا بَرَرَةً!؟
مردمی که گناهکارند و نه نیکوکار، با صله رحم، اموالشان زیاد و عمرشان طولانی میشود. حال اگر نیک و نیکوکار باشند، چه خواهد شد!؟ کافی ، ج 2، ص 155، ح 21 .
18-امام سجّاد علیهالسلام :
اللهُمَّ... وَاجْعَلْنی مِمَّنْ اَطَلْتَ عُمْرَهُ وَ حَسَّنْتَ عَمَلَهُ وَ اَتْمَمْتَ عَلَیْهِ نِعْمَتَکَ وَ رَضَیْتَ عَنْهُ وَ اَحْیَیْتَهُ حَیاةً طَیِّـبَةً فی اَدْوَمِ السُّرورِ وَ اسْبَغِ الْکَرامَةِ وَ اَتـَمِّ الْعَیْشِ ؛
خداوند! مرا از کسانی قرار ده که عمرشان را دراز و کردارشان را نیکو گردانیدهای و نعمتت را بر آنان تمام کردهای و از آنان خُرسندی و به آنان زندگی ای پاک، همراه با پایدارترین شادمانی و سرشارترین کرامت و کاملترین رفاه، عطا نمودهای. بحارالأنوار ، ج 98، ص 91، ح 2 .
19-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
یا عَلیُّ، مِنْ کَرامَةِ الْمُؤمِنِ عَلَی اللّهِ اَنـَّهُ لَمْ یَجْعَلْ لاَِجلِهِ وَقتا حَتّی یَهُمَّ بِبائقَةٍ فَاِذا هَمَّ بِبائقَةٍ قَبَضَهُ اِلَیْهِ ؛
ای علی! از ارجمندی مؤمن در نزد خدا این است که برایش وقت مرگ، معیّن نفرموده است، تا زمانی که قصد شرّی کند. آن گاه خداوند جانش را بستاند. عیون أخبار الرضا علیهالسلام ، ج 2، ص 40، ح 90 .
20-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
بَشِّروا الْمَحْرورینَ بِطولِ الْعُمْرِ ؛ گرممِزاجان را به طول عمر، مژده دهید. بحارالأنوار، ج 62، ص 290.
21-امام باقر علیهالسلام :
اَلْبِرُّ وَ الصَّدَقَةُ یَنْفیانِ الْفَقْرَ وَ یَزیدانِ فِی الْعُمْرِ وَ یَدْفَعانِ عَنْ صاحِبِهِما سَبعینَ میتَةَ سوءٍ ؛
کار خیر و صدقه، فقر را میبَرند، بر عمر میافزایند و هفتاد مرگ بد را از صاحب خود دور میکنند. ثواب الاعمال ، ص 141 .
22-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
فِی الزِّنا سِتُّ خِصالٍ: ثَلاثٌ مِنْها فِی الدُّنْیا وَ ثلاثٌ فِی الاْآخِرَةِ، فَاَمّا الَّتی فِی الدُّنْیا فَیَذْهَبُ بِالْبَهاءِ وَ یُعَجِّلُ الْفَناءَ وَ یَقْطَعُ الرِّزْقَ وَ اَمّا الَّتی فِی الاْآخِرَةِ فَسوءُ الْحِسابِ وَ سَخَطُ الرَّحمنِ وَ الْخُلودُ فِی النّارِ ؛
زِنا، شش پیامد دارد: سه در دنیا و سه در آخرت. سه پیامد دنیاییاش این است که: آبرو را میبَرد، مرگ را شتاب میبخشد و روزی را میبُرد و سه پیامد آخرتیاش: سختی حسابرسی، خشم خدای رحمان و ماندگاری در آتش است. خصال ، ص 321، ح 3 .
23-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
مَنْ سَرَّهُ اَنْ یُنْسَاَلـَهُ فی عُمُرِهِ وَ یُوَسَّعَ لَهُ فی رِزْقِهِ فَلْیَتَّقِ اللّهَ وَ لْیَصِلْ رَحِمَهُ؛
هر کس دوست دارد که عمرش طولانی و روزیاش زیاد شود، تقوای الهی پیشه کند و صله رحم نماید. بحارالأنوار ، ج 74، ص 102، ح 56 .
24-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
اَکْثِرْ مِنْ الطَّهورِ یَزِدِ اللّهُ فی عُمُرِکَ؛
وضو زیاد بگیر تا خداوند، عمرت را زیاد کند. 1 امالی مفید ، ص 60، ح 5 .
25-امام علی علیهالسلام :
کَثْرَةُ اصطِناعِ الْمَعْروفِ تَزیدُ فِی الْعُمُرِ وَ تَنْشُرُ الذِّکْرَ ؛
زیاد کار نیک انجام دادن، عمر را میافزاید و نام را پرآوازه میسازد. غررالحکم، ح 7113 .
26-امام صادق علیهالسلام :
ما نَعْلَمُ شَیْئا یَزیدُ فِی الْعُمْرِ اِلاّ صِلَةَ الرَّحِمِ، حَتّی اِنَّ الرَّجُلَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثَ سِنینَ فَیکونُ وَصولاً لِلرَّحِمِ فَیَزیدُ اللّهُ فی عُمْرِهِ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَجْعَلُها ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً، وَ یَکونُ اَجَلُهُ ثَلاثا وَ ثَلاثیْنَ سَنَةً فَیَکونَ قاطِعا لِلرَّحِمِ، فَیَنْقُصُهُ اللّهُ ثَلاثیْنَ سَنَةً وَ یَجْعَلُ اَجَلَهُ اِلی ثَلاثِ سِنینَ؛ ما، غیر از صله رحم، چیزی نمیشناسیم که بر عمر بیفزاید، تا آنجا که گاهی عمر کسی سه سال است، و وقتی که اهل صله رحم میشود، خداوند هم سی سال بر عمرش میافزاید و آن را سی و سه سال میکند و گاهی عمر کسی سی و سه سال است و قطع رحم میکند و خداوند هم سی سال از عمر او میکاهد و عمرش را به سه سال، کاهش میدهد. کافی ، ج 2، ص 152 ، ح 17 .
27-امام صادق علیهالسلام :
مَنْ رَجَعَ مِنْ مَکَّةَ وَ هُوَ یَنْوِی الْحَجَّ مِنْ قابِلٍ زیدَ فی عُمْرِهِ ؛
هر کس از مکّه بر گردد و تصمیم داشته باشد که سال بعد هم به حجّ برود، بر عمرش افزوده میشود. کافی، ج 4، ص 281، ح 3.
28-پیامبر علیهالسلام :
اَلصَّدَقَةُ عَلی وَجْهِها وَ بِرُّ الْوالِدَیْنِ وَ اصْطِناعُ الْمَعْروفِ یُحَوِّلُ الشَّقاءَ سَعادَةً وَ یَزیدُ فِی الْعُمْرِ؛
صدقه دادن با مراعات شرایطش و خوبی کردن به پدر و مادر و انجام دادن کارهای نیک، بدبختی را به خوشبختی تبدیل میکند و بر عمر میافزاید. کنزالعمال ، ح 4444 .
29-امام صادق علیهالسلام :
اَلذُّنوبُ الَّتی تُغَیِّیرُ النِّعَمَ الْبَغْیُ وَ الذُّنوبُ التَّی تورِثُ النَّدَمَ الْقَتْلُ وَ الَّتی تُنْزِلُ النِّقَمَ الظُّلْمُ وَالَّتی تَهْتِکُ السُّتورَ شُرْبُ الْخَمْرِ وَ الَّتی تَحْبِسُ الرِّزْقَ الزِّنا وَ الَّتی تُعَجِّلُ الْفَناءَ قَطیعَةُ الرَّحِمِ وَالَّتی تَرُدُّ الدُّعاءَ وَ تُظْلِمُ الْهَواءَ عُقوقُ الْوالِدَیْنِ؛
گناهی که نعمتها را تغییر میدهد، تجاوز به حقوق دیگران است. گناهی که پشیمانی میآورد، قتل است. گناهی که گرفتاری ایجاد میکند، ظلم است. گناهی که آبرو میبَرد، شرابخواری است. گناهی که جلوی روزی را میگیرد، زناست. گناهی که مرگ را شتاب میبخشد، قطع رابطه با خویشان است. گناهی که مانع استجابت دعا میشود و زندگی را تیره و تار میکند، نافرمانی از پدر مادر است. علل الشرایع ، ج 2، ص 584 .
شکرگزاری فراوان و صله رحم، عمر را زیاد میکنند و بر مُهلت زندگی میافزایند
30-امام باقر علیهالسلام :
اِنّ الحُسَیْنَ صاحِبَ کَربَلا قُتِلَ مَظْلوما، مَکروبا عَطْشانا، لَهفانا فآلَی اللّهُ عَزَّوَجلّ عَلی نَفْسِهِ اَن لا یاتیَهُ لَهفانٌ و لا مَکروبٌ و لا مُذنِبٌ و لا مَغمومٌ و لا عَطشانٌ و لا مَنْ بِهِ عاهَةٌ ثُمَّ دَعا عِندَهُ و تَقَرَّبَ بِالحُسَیْنِ بنِ عَلیٍّ علیهالسلام اِلَی اللّهِ عَزَّوَجَلَّ إلاّ نَفَّسَ اللّهُ کُرْبَتَهُ وَ اَعطاهُ مَسأَلَتَهُ و غَفَرَ ذَنـْبَهُ وَ مَدَّ فی عُمُرِهِ وَ بَسَطَ فی رِزقِهِ فَاعتَبِروا یا اُولـِی الاَبْصار؛
حسین، بزرگ مرد کربلا، مظلوم و رنجیده خاطر و لب تشنه و مصیبزده به شهادت رسید. پس خداوند، به ذات خود، قسم یاد کرد که هیچ مصیبتزده و رنجیده خاطر و گنهکار و اندوهناک و تشنهای و هیچ بَلا دیدهای به خدا روی نمیآورد و نزد قبر حسین علیهالسلام دعا نمیکند و آن حضرت را به درگاه خدا شفیع نمیسازد، مگر اینکه خداوند، اندوهش را برطرف و حاجاتش را برآورده میکند و گناهش را میبخشد و عمرش را طولانی و روزیاش را گسترده میسازد. پس ای اهل بینش، درس بگیرید! بحارالأنوار ، ج 101، ص 46، ح 5 .
31-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
مَنْ قَلَّمَ اَظفارَهُ یَوْمَ الجُمُعَةِ یَزیدُ فی عُمُرِهِ و مالِهِ؛
هر کس در روز جمعه ناخنهایش را کوتاه کند، عمر و مالش زیاد میشود. جامع الأخبار ، ص 333 .
32-امام سجّاد علیهالسلام :
مَنْ صَلّی فی مَسْجِدِ السَّهْلَةِ رَکْعَتَیْنِ زادَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ فی عُمُرِهِ سَنَتَیْنِ؛
هر کس در مسجد سهله دو رکعت نماز بخواند، خداوند، دو سال بر عمر او میافزاید. المزار للمفید ، ص 14.
33-امام سجاد علیهالسلام :
اللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ و آلِ مُحَمَّدٍ... و عَمِّرنی ما کانَ عُمُری بَذلةً فی طاعَتِکَ، فَإِذا کانَ عُمُری مَرتعا للشَّیطانِ فَاقبِضنی إلیکَ قَبْلَ اَنْ یَسْبِقَ مَقْتُکَ اِلَیَّ، اَوْ یَسْتَحْکِمَ غَضَبُکَ عَلَیَّ؛
خدایا بر محمد و آل او درود فرست... و عمرم را تا زمانی که صرف طاعت تو میشود، دراز گردان و هرگاه عمرم چراگاه شیطان گردید، قبل از آن که نفرتت به من رو کند و یا خشمت بر من قطعی شود، جانم را بستان و به سوی خود ببر.
34-پیامبر صلیاللهعلیهوآله :
لا تَدَعُوا الْعَشاءَ وَ لَوْ عَلی حَشَفَةٍ اِنّی اَخْشی عَلی اُمَّتی مِنْ تَرْکِ العَشاءِ الْهَرَمَ فَاِنَّ العَشاءَ قُوَّةُ الشَیْخِ وَ الشّابِّ ؛
شام را ترک نکنید، هر چند به خوردن دانه خرمای خشکیدهای باشد. من بر امّتم از این بیم دارم که با ترکِ خوردن شام، پیری و شکستگی به سراغشان آید؛ چرا که خوردنِ شام، مایه نیرومندی پیر و جوان است. محاسن ، ج 2، ص 421، ح 202 .
35-امام صادق علیهالسلام :
اَرْبَعَةٌ تُهْرِمُ قَبْلَ اَوانِ الْهَرَمِ: اَکْلُ الْقَدیدِ وَ الْقُعُودُ عَلَی النَّداوَةِ وَ الصُّعودُ فِی الدَّرَجِ وَ مُجامَعَةُ الْعَجوزِ ؛
چهار چیز، انسان را پیش از فرا رسیدن هنگام پیری، پیر میکند: خوردن گوشت خشکیده، نشستن بر جای مرطوب، بالا رفتن از پلّه و آمیزش با پیر زنان. تحف العقول ، ص 317 .
36-امام صادق علیهالسلام :
اَلْبِرُّ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ یَعْمُرانِ الدّیارَ وَ یَزیدانِ فِی الاَْعْمارِ؛
نیکوکاری و خوش اخلاقی، خانهها را آباد و عمرها را طولانی میکنند. کافی ، ج 2، ص 100، ح 8 .
37-امام علی علیهالسلام :
زیادَةُ الشُّکْرِ وَ صِلَةُ الرَّحِمِ تَزیدُ فِی الْعُمْرِ وَ تَفْسَحُ فِی الاَْجَلِ؛
شکرگزاری فراوان و صله رحم، عمر را زیاد میکنند و بر مُهلت زندگی میافزایند. عیون الحکم والمواعظ، ص 275، ح 4999.
38-امام علی علیهالسلام :
وَیْحُ النّائِمِ ما اَخْسَرَهُ! قَصُرَ عُمْرُهُ وَ قَلَّ اَجْرُهُ؛
وای بر آنکه در خواب (غفلت) است! چه زیانکار است! عمر او کوتاه شده است و پاداش او کم. عیون الحکم والمواعظ ، ص 504، ح 9239 .
39-امام علی علیهالسلام :
مَنْ جارَ قَصُرَ عُمْرُهُ؛ هر کس ظلم کند، عمرش کوتاه میشود. عیون الحکم والمواعظ ، ص 429، ح 7334 .
40-امام علی علیهالسلام :
ایّاکَ وَ طولَ الاَْمَلِ فَکَمُ مِنْ مَغْرورٍ اِفْتَتَنَ بِطولِ اَمَلِهِ فَاَفْسَدَ عَمَلَهُ وَ قَطَعَ اَجَلَهُ فَلا اَمَلَهُ اَدْرَکَ وَ لا مافاتَهُ اسْتَدْرَکَ؛
از آرزوی دور و دراز بپرهیز، چه بسا فریب خوردهای که به آرزوی دراز خویش، فریب خورد و کارش را تباه و مرگش را قطعی کرد و در نتیجه، نه به آرزویش رسید و نه آنچه را که از دست داده بود، جبران کرد.
عیون الحکم والمواعظ ، ص 99، ح 2278 .
